Yargının hakemliğine başvurabilecek konular
1 Fon katılma belgelerinin, %51'in altında Türk hisse senetlerine de yatırılmış olsa borsasının ve vadesinin olmaması nedenleriyle değerlenmeyeceği ileri sürülebilecegi görüşü göz ardı edilmemelidir.
2 kârın sermayeye ilavesi halinde şirketin gerçek kişi ortaklarının sermayeye ilave edilen bu kısmı beyan etmemeleri gerektiğini düşünüyoruz. Danıştay bu konudaki tebliğin yürütmesinin durudurulması kararı vermiştir.
3 İştiraklerin veya gayrimenkullerin satışından elde edilen ve sermayeye ilave edilen kar kurum bünyesinde istisna stopajı dışında vergilenmeyecektir.
4 Yabancı şirketlerin şubeleri için dağıtıp dağıtmamaya bakılmaksızın kurum stopajı uygulanması esası getirilmiştir. Oysa 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Tesvik Kanununun 10. maddesindeki ayırım yapmama ilkesi ile ikili vergi anlaşmalarının aynı yöndeki maddeleri uyarınca şube kazançları Türkiye'de bırakıldığı, hatla Türkiye'ye tahsisli sermayeye ilave edildiği müddetçe kurum stopajı uygulanamayacağı düşüncesinin yargı önünde savunulabileceğini düşünüyoruz.
5 aynı gerekçelerle şubelerin dağıtamayacakları (kanunen kabul edilmeyen giderler) kazançları üzerinden de kurum stopajı yapılmaması gerektiği ileri sürülebilecektir.
6 Herhangi bir şekilde vergi dairesinden alacaklı iken, aynı veya önceki dönemlere iliskin bir borç iddiasi mevcut ise, gecikme faizi alacaklı olunan döneme kadar hesaplanmalıdır. Bu konuda verilmiş mukteza ve yargı kararları mevcuttur.
7 2 no'lu KDV beyaninin verilmemiş olması nedeniyle yapılan tarhiyatlar dava konusu yapılmalıdır. yargı bir no'lu KDV beyanlarinin dikkate alınması gerektiği görüşündedir.
8 Vergi asli ve cezası üzerinde uzlasilsa bile gecikme faizi dava konusu yapılabilmektedir.
9 Vadeli çeklerde reeskont yapılabilecegi, alınan çeklerle ilgili reeskont tutarının gider olarak dikkate alınabilecegi yönündeki Danıştay kararları göz ardı edilmemelidir.
10 Kurumlar Vergisi AR-GE ertelemesinde yararlanan şirketler 2004 yılında ödeyecekleri tutarları hatalı teblig nedeniyle bu yıl ödeyecekler. Bu konuda dava açilmasıni tavsiye ediyoruz.
11 AR-GE ertelemesi mahsuplardan önceki hesaplanan kurumlar vergisi üzerinden yapılmalıdır.
12 Halen varsa, 31.12.1998 tarihinden önce satın alınmis bulunan menkul kiymetlerin değerlemesinin o günkü hükümlere göre yapılması gerektiği savunulabilir.
13 31.12.1998 öncesinde satın alınan Amortismana Tabi Iktisadi Kiymetlerin (ATIK'lerin) KDV'leri nin tamaminin bir kerede indirilecegi ileri sürülebilir.
14 1998 öncesinde yapılmis özel maliyet harcamalari yeniden değerleneceginin ileri sürülebilecegini düşünüyoruz.
15 %05 götürü gider uygulamasında, beyannameden dogrudan indirim suretiyle dikkate alınabilecegi dogrultusunda yargı kararları mevcuttur.
16 Karsiliklarin gider yazılabilmesi konusunda çelişik uygulamalar göz ardı edilmemelidir.
17 Kira kontratiniz varsa emsal kira bedeli uygulanamaz.
18 Aktiflestirme dönemi kavrami tartismalıdır. Aktiflestirme tarihinden sonraki harcamalarin dogrudan gider yazılabilecegi yönünde Danıştay kararları vardır.
19 Nisan sonuna kadar (kar dağıtilmamissa) halka açilan şirketlere uygulanan düsük stopaj orani uygulanabilecegini düşünüyoruz.
20 Yabancı hisse senetlerinin satışında da maliyet revizesi uygulanabilecegini düşünüyoruz.
21 Gecikme zammi ekonominin normal dönemlerinde kamu alacaginin asinmasıni önlemenin ötesinde değerlere ulasmaktadir. Bu nedenle dava edilebilecegini düşünüyoruz.
22 Çalisanlarinizi ve saticilari isinize ortak edin daha az vergi ödeyin. Çünkü 250 ve daha fazla ortagi olan şirketler halka açik şirket sayılıyor ve %10 daha az vergi ödeme imkanina kavusuyorlar.
23 Ev alir, kiraya verirseniz, evinizin kredi faizlerini matrahtan indirebilirsiniz. Ancak bunun isleyebilmesi için yıllık gelir vergisi beyaninda bulunuyor olmaniz gerekmektedir.
24 Ihracat yapin, hiç vergi vermeyin.Dar mükellef kurumlarin ihracatlari ile ilgili gelirlerinin vergilenmemesi imkani vardır.
yatırımlarin tesviki
25 Vergi vermek yerine yatırım yapin ve projelediğiniz yatırım harcamalarinizi vergi matrahinizdan indirin. Böylece %40 yerine %16.5 vergi ödemeniz mümkün.
26 Büyük yatırım projelerinde %200 yatırım indirimi ve bu tutari endeksleyebilme imkani getirilmiştir.
27 Projelenen yatırım harcamalarinda %10'a kadar yanilabilirsiniz.
28 Olaganüstü hal ve kalkinmada öncelikli yörelerdeki vergi tesvikleri göz ardı edilmemelidir.
Dönem kaydirmak suretiyle vergiyi geciktirerek ödeme
29 altın satın almak suretiyle (ancak yasal olarak bunu yapabilecek şirketler için geçerli) dönem kaydirma imkani mevcuttur.
30 Portföyünün %51'den fazlasi Türkiye'de kurulu şirketlerin hisse senetlerinden olusan yatırım fonlarinin katılma belgeleri satın alınmak suretiyle dönem kaydirma imkani.
31 Hisse senetlerinin satın alınması suretiyle dönem kaydirma imkani.
32 Vadesi gelecek yılda dolan banka mevduatlari yoluyla dönem kaydirma imkani.
Dönem kaydirmak suretiyle vergiyi geciktirerek ödeme
29 altın satın almak suretiyle (ancak yasal olarak bunu yapabilecek şirketler için geçerli) dönem kaydirma imkani mevcuttur.
30 Portföyünün %51'den fazlasi Türkiye'de kurulu şirketlerin hisse senetlerinden olusan yatırım fonlarinin katılma belgeleri satın alınmak suretiyle dönem kaydirma imkani.
31 Hisse senetlerinin satın alınması suretiyle dönem kaydirma imkani.
32 Vadesi gelecek yılda dolan banka mevduatlari yoluyla dönem kaydirma imkani.
Gider olarak dikkate alınabilecek harcamalar
33 değeri düsen mallar için takdir komisyonu kararı alınarak gider yazılabilmesi imkani.
34 Telefon, su, elektrik, gaz faturalariyla ilgili gecikme faizleri gider mahiyetindedir.
35 Temettü ikramiyesi karsiliklari gider yazılabilecektir.
36 Binek oto satislarinda daha önce KKEG yazılmis tutarların kârın tespitinde dikkate alınması unutulmamalıdır.
37 Binek oto kasko giderlerinin tamami gider olarak dikkate alınabilir.
Vergiden istisna kazançlar
38 Yabancılar da dahil menkul kiymet yatırım fonlarina saglanmis istisna önemli bir vergi avantajidir.
39 Gayrimenkul fon ve ortakliklarinin kazançları vergilendirilmemektedir.
40 Emisyon primleri ve rüçhan haklarinin satışından saglanan kazançlar vergiden muaftır.
41 İştirak hissesi veya gayrimenkul satis kârının sermayeye ilave şartıyla istisna edilmesi.
Degisik kanunlarin sagladığı imkanlar
42 Bankalar Aralik muhtasar beyani ile beyan edecekleri mevduat faizi stopajlarini bir ay geç beyan edip ödeyebilirler.
43 Kar dağıtilmaz, sermayeye ilave edilirse vergi uygulanmayacaktir.
44 Sene içinde ödenen stopajlar geçici vergiye mahsup edilmelidir.
45 Devir suretiyle birlesme halinde vergi ödenmez (Deprem vergisi açisindan da bu imkan mevcuttu).
46 Emlak vergisi beyaninin iki ay geç verilmesinin cezası sadece usulsüzlüktür.
47 Pazarlama şirketi kurulması halinde finansman gider kısıtlamasınin etkisinden kurtulmak mümkündür.
48 Kar payli hisse senedi satın alınması ve bir süre sonra satilması halinde elde edilen kar payi İştirak kazançları istisnasi nedeniyle vergilenmez.
49 Geçici verginizi %10'a kadar yanilarak hesaplayabilirsiniz.
Vergi Usul Kanununun yarattığı imkanlar
50 Varliklarin satis kârınin maliyet revizesi yoluyla vergi dışı tutulması imkani mevcuttur.
51 LIFO metodunun uygulanması enflasyonist ortamda fayda saglayabilecektir.
52 Yeniden değerlendirme yoluyla daha fazla amortisman gideri yazabilme imkani mevcuttur.
53 Satilan demirbaşların kazancinin vergisini üç yıl erteleme imkani (yenileme fonu) vardır.
54 Alacak ve borç senetlerine reeskont uygulanması imkani vardır
Amortismanlarla ilgili hükümler
55 Iki kat (azalan bakiyeler) amortisman ayirabilme imkani.
56 Bina maliyeti dışında değerlendirilebilecek amortismana tabi kiymetlere dikkat edilmelidir. Böylelikle bir kısım harcamalar için daha kisa süre amortisman imkani dogacaktir.
57 Amortismana tabi mallarin sigorta tazminati üç yıl kara ilave edilmeyebilir.
58 Bilgisayar yatırımlari için farkli amortisman oranlari belirlenmesi konusunda (özellikle henüz amorti olmadan yenileme halinde) Maliye Bakanlığı'na basvurulmalıdır.
59 Vazgeçilen alacaklar üç yıl kara ilave edilmeksizin bekletilebilir.
60 Süpheli duruma gelen alacaklar için karsilik ayirma suretiyle gider yazma imkani vardır.
KDV Kanunundaki mükelleflere avantaj saglayan hükümler
61 Ihracat için ayri şirket kurulması halinde, ihracat bedelinin %15'ine kadar, dogrudan üreticinin ihracatina nazaran daha yüksek KDV iadesi alınabilmesi sonucu dogurmaktadir.
62 %10 teminatla iade alabilme imkani araştırılmalıdır.
63 Yurt dışından gelen yardımların KDV'ye tabi olmaksizin isletmeye dahil edilebilmeleri imkani araştırılmalıdır.
64 yıl sonlarinda yapılan değerlemeler için fatura kesilmez KDV hesaplanmaz.
65 Konsinyasyon suretiyle yapılan satislarda KDV aliciya satis anina kadar uygulanmaz.
66 Ihraç kaydiyla teslimlerde KDV tahsil edilmez.
67 Sahis şirketlerinin sermaye şirketlerine devir ve dönüsümlerinde KDV uygulanmaz.
68 Yurt dışı hizmet faturalariyla ilgili kur farklarinin KDV'ye tabi olmaması gerektiğini düşünüyoruz. Ancak idarenin bu konuda farkli görüşte oldugunun bilinmesi gerekmektedir.
69 Faaliyetleri gruptaki zararli şirkette toplayarak birikmis zararlardan ve devreden KDV'den yararlanma imkani araştırılmalıdır.
Ücretlilerle ilgili imkanlar
70 Serbest bölge çalışanları gelir vergisinden muaftır.
71 Irtibat bürosu çalışanları gelir vergisinden muaftır.
72 Yabancı ücretlilerin Türkiye'den elde ettikleri ücretler için yıllık beyanda bulunulur (aylik muhtasar yerine).
73 Üç ayda bir muhtasar beyanname verebilme imkani enflasyonist ortamda bir avantajdir.
74 Bakmakla yükümlü olunan özürlü bulunması halinde ücretlinin sakatlık indiriminden yararlanilabilmesi imkani vardır. aynı hak serbest meslek erbabina da kendisi ve varsa bakmakla yükümlü oldugu özürlü için getirilmiştir.
75 Sahis sigorta primlerinin kazançtan indirebilmesi imkani.
76 Yurt dışı harcirah uygulaması avantaj saglayabilecektir.
77 Çozuk zamlari vergiden muaftır.
78 Yabancı ücretli de vergi iadesi alabilir.
79 Evlenme, dogum yardımları gelir vergisine tabi degildir.
80 Hastalik nedeniyle yapılan yardımlar gelir vergisine tabi degildir.
81 Çalisanlara 100m2'ye kadar konut tahsisi ücret sayılmayacaktir.
82 Birden fazla isverenden ücret aliyor olma halinde beyanname verilmemesi imkani getirilmiştir.
83 Is degisikliklerinde her seferinde vergi kesintilerine ilk dilimden başlanması imkani mevcuttur.
Ikili vergi anlaşmalarının sagladığı vergi avantajlari
84 Düsük stopaj imkani (örn. royalty ödemeleri) olabilir.
85 Türkiye'de tesvikler nedeniyle ödenmeyen verginin ödenmis gibi Yabancı ülkede ödenecek vergiden mahsubu (Tax Sparing) imkani olabilir.
86 Yabancı ortaklarin vergi anlaşmaları açisindan avantaj saglayan ülkeler üzerinden Türkiye'de yatırım yapmasınin sagladığı avantaja dikkat edilmeli.
87 Irtibat bürolarinin vergi karsisindaki durumu göz ardı edilmeli.
88 Vergiye tabi olayin iki farkli ülkede farkli şekillerde değerlendiriliyor olması nedeniyle, aynı olaydan iki ülkede de vergiyi azaltıci şekilde yararlanabilme imkanları (double deep)
Damga vergisinin daha az ödenmesi imkani
89 Damga vergisi matrahi KDV hariç tutardır.
90 Repo ve ters repo islemleri damga vergisi %0 oraninda tatbik edilmektedir.
91 Yurt dışından temin edilecek kredilerle ilgili olarak ilk kez düzenlenecek kağıtlar ve bu çerçevede temin edilecek banka teminat mektuplari %0 oraninda vergiye tabidir.
92 Vergi dairelerince yapılan mahsup islemlerinde damga vergisi uygulanamaz. Ancak vergi daireleri ihracatla ilgili olanlar hariç tüm mahsup islemlerinde damga vergisi uygulama egilimindedirler. Bu konuda çok sayida Danıştay kararı ve Maliye Bakanlığı'nin 2000 tarihli bir iç genelgesi mevcuttur
Diger imkanlar
93 Vergi cennetlerinin sagladığı avantajlar.
94 Serbest bölge faaliyetleri vergi dışıdır.
95 Fiktif depo, antreponun faydalari araştırılmalıdır.
96 Leasing ödemeleri ödemenin yapıldığı dönemde gider yazılabilmektedir.
97 Halka açik şirketler %10 daha az vergi ödeme imkanina sahiptir.
98 Tesvik belgesiz de yatırım indiriminden yararlanabilme imkani araştırılmalıdır.
99 Ihracatin %05'i tutarinda götürü gider imkani mevcuttur.
100 1999 öncesi tesvik belgesine baglanmis yatırımlar için halen finansman fonu ayirabilme imkani mevcuttur.
